Wednesday, July 06, 2011

Arangkada of Leo Lastimosa for July 7, 2011

            Bugkos sa trapiko

 

                Kon nakabiyahe ka gikan ug padung sa amihanan ug habagatan nga mga bahin sa Sugbo, kapila na ka mahugno sa pait nga kamatuoran nga ang trapiko sa nasudnong highway mag-agad sa katakos ug pagpakabana sa lokal nga mga opisyal?  O kakuwang nila?

                Matag higayon nga mabara ang dagan sa mga sakyanan sa Metro Cebu, di lisod ang pagsubay sa mga hinungdan.  Wa katabang sa kahagip-ot sa highway ang panghunahuna sa nagkalainlaing mga dakbayan ug kalungsoran nga independente silang mga republika.  Ug busa gawasnon nga mohimo sa bisan unsa nilang mahunahunaan, sa way pagtimbang-timbang sa implikasyon ngadto sa mas dakong interes sa mga motorist nga moagi sa ilang nataran.

-o0o-

                Di ko matag adlaw nga makabiyahe sa lalawigan, apan human sa pila ka higayon nga nakalibot ko sa Metro Cebu ug nakaduaw sa kasilinganang mga dakbayan ug kalungsoran, mangahas ko pagpasabot nimo sa kasagarang mga hinungdan sa kahuot sa trapiko:

·           Moungot gyong mga sakyanan inig abot sa kinapusoran sa Minglanilla kay naandan na nilang Mayor Eddie Selma ug kaubanan nga pasagdan lang ang mga tricycle ug pribadong mga sakyanan nga mobangil sa mas daghang mga sakyanan nga moagi sa highway;

·           Mokamang ang trapiko sa kinapusoran sa Dakbayan sa Sugbo tungod sa naghinobrang mga sakyanan ug kakuwang sa traffic enforcers ug depektusong traffic lights;

-o0o-

·           Mabara ang trapiko sa highway sa Mandaue tungod sa pagpalabi sa traffic enforcers sa usa o duha lang ka pedestrian o sakyanan nga pugson gyod og patabok sa matag eskina bisan gatosan ka laing sakyanan ang matanggong;

·           Maapiki ang mga sakyanan sa kinapusoran sa Consolacion kon dunay prosesyon o kon mang-raket ang traffic enforcers pagsipong sa mga kustomer alang sa sale sa shopping mall; ug

·           Mapandol na sang trapiko inig tungod sa munisipyo sa Liloan kay kanunay gyong palabihon ang mga sakyanan nga molatas atubangan sa simbahan.

-o0o-

                Ambot kanus-a pa makaamgo sa lokal nga mga opisyal sa dakong panginahanglan pagtahan sa ilang garbo aron mahiusa ug mas epektibo nga maduma ang mga gimbuhaton nga di moila og mga utlanan—pagpahapsay sa trapiko, pagsumpay sa drainage, paghipos sa basura ug pagpatunhay sa kahusay ug kalinaw.

                Ang labing dagkong babag sa pagtinabangay sa local government units (LGUs) mao ang patas-anay sa ihi—ang dagkong mga dakbayan supak nga managsama ra sila og boto sa kalungsoran—ug pamolitika (ang pagmaniobra sa kahugpongan aron pagpalambo sa politikanhong mga interes) angayng ipadaplin alang sa pagtubag sa dugay nang nangilaba nga mga panginahanglan sa katawhan, sa gusto o sa dili sa hakog nga mga politiko, matugkad o dili sa hiktin nilang panghunahuna.  Ang panaghiusa sa katawhan maoy makapugos sa lokal nga mga opisyal paghupot sa batakang kabuot.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com